به مناسبت روز جهانی گردشگری مراسم دیدار با مرد 4500 ساله نهاوندی در موزه تاریخ و فرهنگ نهاوند به همت بنیاد ایران شناسی دفتر منطقه ای زاگرس، اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری نهاوند و شهرداری نهاوند برگزار شد.

مسئول بنیاد ایران شناسی دفتر منطقه ای زاگرس گفت: شهرستان نهاوند یکی از مناطق خاص برای بررسی دوره های پیش از تاریخ در کشور ایران محسوب می شود تا آنجا که می توان آنرا بهشت باستان شناسی نامید. در مناطق مختلف شهرستان از غربی ترین تا شرقی ترین نواحی آن آثار به جا مانده از تمدن های کهن وجود دارد که بررسی نمادها و آثار به دست آمده از آنها بخش مهمی از تاریخ فراموش شده این ناحیه و در نهایت ایران را نشان می دهد.

محمد رضا عطایی افزود: در راستای اهداف بنیاد ایران شناسی از اولین روزهای تاسیس دفتر منطقه ای زاگرس معرفی آثار و تاریخ منطقه در دستور کار قرار گرفت و پس از انجام تحقیق و پژوهش در این خصوص امروز به اطلاعات جامعی دست یافته ایم. لازم بود این اطلاعات در اختیار عموم مردم قرار گیرد که برای تحقق این امر روز جهانی گردشگری اولین برنامه جهت آشنایی مردم با موزه و اشیا موجود در آن انتخاب شد.

وی ادامه داد: اسکلت به دست آمده از حوالی تپه گیان در 19 کیلومتری جنوب غربی نهاوند یکی از جالب ترین اشیا موزه تاریخ و فرهنگ نهاوند است که علاوه بر جاذبه های خاص خود برای بازدید عمومی، اطلاعات منحصر به فردی از باورها و آیین های مربوط به عصر مفرغ را بازگو می کند. اشیا موجوددر کنار این اسکلت شامل گلدان های سرامیکی، گلدان های مفرغی، خنجر، زینت آلات مخصوص دفن بازگوکننده باورهایی است که در منطقه وجود داشته، به خصوص نوع آلیاژ محکم اشیا مفرغی نشان دهنده شیوه ساخت آنهاست که به احتمال زیاد ابتدا ریخته کری و بعد چکش کاری شده اند.

عطایی گفت:  الگوی دفن و اشیای تدفین به کار رفته از باورهای خاصی در آن دوران حکایت دارد که جا دارد پژوهش های بیشتری در خصوص آن انجام شود.

مدیر میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری نهاوند گفت: موزه تاریخ و فرهنگ نهاوند یکی از موزه های نهاوند است که در آن سعی کرده ایم اشیا مربوط به دوره های پیش از تاریخ، تاریخی و اسلامی که از شهرستان به دست آمده را جمع آوری و جهت بازدید مردم ساماندهی نماییم.

محسن جانجان افزود: اسکلت موجود در موزه مربوط به عصر مفرغ است که طی آخرین کاوش های انجام شده در سال 1391 از حوالی تپه گیان به دست آمده، در این مرحله 27 گمانه زنی انجام شده که در نهایت 122 گور یافته شد که در کاوش های قبلی به آنها اشاره ای نشده بود. تحقیقات انجام شده عمر اسکلت را بیش از 4500 سال نشان داده است.

وی ادامه داد: اسکلت متعلق به مردی حدود 35 تا 40 ساله است که دفن آن ترکیبی از موقعیت خم و خوابیده به پشت است و دهان به صورت غیرطبیعی باز نگه داشته شده است.

پژوهشگر بنیاد ایران شناسی دفتر منطقه ای زاگرس ضمن اشاره به اشیا دیگر موزه گفت: از جمله موارد مهم که در اشیا موزه تاریخ و فرهنگ نهاوند به چشم می خورد نمادهای خاصی است که بر بیشتر این اشیا وجود دارد و در دوره های مختلف تاریخی حفظ شده که نشان از عدم گسست فرهنگی در منطقه دارد.

پیمان امرایی افزود: در اشیا مربوط به گورهای دوره پیش از تاریخی نقوشی وجود دارد که استفاده از آنها تا حدود 40 سال پیش در سنگ قبرهای منطقه مرسوم بوده، این پیوستگی نمادها در نوع خود بی نظیر بوده و جا دارد به عنوان یک طرح پژوهشی مستقل مورد توجه پژوهشگران قرار گیرد. 

وی ادامه داد: علاوه بر این تصاویر مربوط به اسطوره رام کننده حیوانات که نمونه دیگر آن در موزه رضا عباسی تهران نیز وجود دارد، شباهت باورنکردنی با اسطوره گیل گمش در بین النهرین دارد که این خود دلیل مراوادت فرهنگی بین تمدن موجود در نهاوند با بین النهرین در دوران پیش از تاریخ می باشد. 

امرایی گفت: پیوستگی بین نمادهای به کار رفته در اشیا موزه و سنگ قبرهای گورستان قدیمی نهاوند معروف به قبرآقا سبب شده پژوهشی در خصوص نمادشناسی این تصاویر انجام داده و به منظور آشنایی بیشتر مردم با آنها طی همکاری با شهرداری گورستان به باغ موزه تبدیل شود.

امیر یوسفیان، شهردار نهاوند ضمن شرکت در مراسم و بازدید از اشیا موزه بر لزوم توجه ویژه به تاریخ و فرهنگ تاکید نمود.

رئیس شورای اسلامی شهر گیان نیز ضمن بازدید از موزه بر لزوم هویت بخشی در خصوص تاریخ و فرهنگ گیان تاکید کرده و قرار شد در آبان ماه همایشی ویژه تاریخ تپه گیان در شهرگیان برگزار شود.