معبد لائودیسه به عنوان یکی از مهم‌ترین آثار به جا مانده از دوره سلوکیان در نهاوند وجود دارد، اما متاسفانه به دلیل بی‌توجهی و عدم تامین بودجه‌های لازم جهت کاوش در محدوده آن، هیچ امکان گردشگری و جذب گردشگری در خصوص آن فراهم نشده است.

خبرگزاری مهر، ضمن برشمردن برخی توانایی‌های گردشگری شهرستان نهاوند در مصاحبه‌ای با رئیس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری نهاوند به موضوع معبد لائودیسه پرداخته است.

 معبد لائودیسه نهاوند که به شهر سلوکی شهره است این روزها زیر خروارها خاک پنهان مانده که نجات آن می‌تواند به برندی جهانی در جذب گردشگر تبدیل شود اما ادامه کاوش‌ها در این منطقه در حال حاضر در صف تامین اعتبار قرار دارد و همچنان چشم انتظار روزهای روشن است.

شهرستان نهاوند، یکی از شهرستان‌های استان همدان است که از شمال به شهرستان تویسرکان، از شمال غرب و غرب به استان کرمانشاه، از جنوب و جنوب شرق به استان لرستان و از شرق به شهرستان ملایر محدود است و به شهر سراب‌ها معروف است و سراب‌هایی چون سراب گیان، گاماسیاب و فارسبان را در دل خود جای داده است.

در کنار این جاذبه‌های طبیعی، شهرستان نهاوند دارای آثار و بناهای تاریخی و باستانی متعددی نیز است که از آن جمله می‌توان به حمام حاج‌آقا تراب و مقبره بابا پیره و غیره اشاره کرد.

در کنار آثار تاریخی نهاوند، «معبد لائودیسه» نهاوند یا معبد سلوکی قرار دارد که در محل دو خواهران نهاوند قرار گرفته که گفته می‌شود این معبد به دستور آنتیوکوس سوم در دوره سلوکی برای همسر وی «لائودیسه» ساخته شده است که به گفته کارشناسان باستان‌شناسی با توجه به کتیبه‌ها و سر ستون‌های پیدا شده از این محل احتمال می‌رود که این محل، همان معبد لائودیسه باشد.

براساس بررسی‌ها تاکنون سه فصل کاوش در منطقه دو خواهران نهاوند و یا همان معبد سلوکی انجام شده و آثار مختلفی مانند سرستون‌ها، پایه ستون‌ها و کتیبه و الهه‌های مربوط به دوره سلوکی در این منطقه کشف شده، اما برای روشن شدن این موضوع که آیا این منطقه در واقع همان معبد لائودیسه است نیاز به کاوش فصل چهارم بوده که این کاوش نیز نیاز به تامین اعتبار دارد.

رئیس اداره میراث فرهنگی شهرستان نهاوند در رابطه با این موضوع  گفت: در سال ۱۳۲۹ به طور اتفاقی کتیبه به خط و زبان یونانی از محله دو خواهران نهاوند کشف شد که وقتی ترجمه می‌شود مشخص شده که آنتیوکوس سوم در دوره سلوکی به مندموس حاکم وقت نهاوند دستور می‌دهد که برای همسرش لائودیسه معبدی بسازد.

محسن جانجان افزود: کتیبه سنگی هم در موزه ایران باستان در حال حاضر موجود است.

وی با بیان اینکه در محله دو خواهران نهاوند پایه ستون‌ها و سر ستون‌هایی کشف شده است، بیان داشت: با توجه به شواهد و قراین موجود احتمال داده شده که معبد لائودیسه در محل دو خواهران نهاوند باشد.

رئیس اداره میراث فرهنگی شهرستان نهاوند در این مورد ادامه داد: با توجه به سرستون‌ها و پایه ستون‌های کشف شده از این محل اداره میراث فرهنگی همدان از آقای مهدی رهبر یکی از باستان‌شناسان برجسته کشور دعوت می‌کند که در این معبد کاوش کند.

جانجان با اشاره به اینکه کاوش‌ها و گمانه‌زنی‌هایی توسط باستان‌شناسان برای یافتن معبد لائودیسه در این منطقه انجام شده است، بیان داشت: در این راستا سه فصل کاوش در این منطقه انجام شده است که به علت ساخت و سازهای فشرده‌ای که در محله است کار کاوش را سخت کرده است.

وی با بیان اینکه با وجود ساخت و سازها در محله دو خواهران به سختی توانستیم گمانه‌زنی‌هایی را که در جاهایی که امکان داشته است بزنیم، افزود: در این گمانه‌زنی‌ها پایه ستون‌ها و شالی‌ستون‌ها را از دوره سلوکی به دست آوریم.

رئیس اداره میراث فرهنگی شهرستان نهاوند گفت: این سرستون‌ها و پایه‌ستون‌ها و شالی‌ستون‌های کشف شده در این منطقه در سر جای خود نبودند و باید مدارک و شواهد و آثار را بیآبیم تا بتوانیم استناد کنیم که محل معبد همین‌جا است.

جانجان با تاکید بر این موضوع که تاکنون موفق به پیدا کردن شواهد وآثار نشدیم، افزود: برای ادامه کار نیاز به تامین اعتبار وجود دارد.

وی با بیان اینکه برای آغاز کاوش فصل چهارم نیاز به تامین اعتبار است، ابراز داشت: برای تامین اعتبار صحبت‌هایی با سازمان میراث فرهنگی  و پژوهشگاه باستان‌شناسی انجام شده است.

رئیس اداره میراث فرهنگی شهرستان نهاوند اظهار داشت: فصل چهارم کاوش به منظور کشف معبد لائودیسه انجام می‌شود که در صورت تامین اعتبار این فصل آغاز خواهد شد.

جانجان با اشاره به اینکه تا کنون هزینه زیاد برای کاوش در این منطقه انجام شده است، بیان داشت: برای انجام فصل چهارم کاوش نیز نیاز به هزینه‌ای حداقل ۳۰۰ میلیون تومان اعتبار دارد.

وی با بیان اینکه اداره کل میراث فرهنگی همدان از اعتبارات ملی پیگیر جذب اعتبار برای کاوش معبد لاوئدیسه است، اظهار داشت: اولویت اول دکتررهبر برای کاوش نیز لااودیسه است.

رئیس اداره میراث فرهنگی شهرستان نهاوند ادامه داد: تا کنون سرستون و پایه‌ستون و دو کتیبه سنگی به خط و زبان یونانی و الهه‌هایی که مربوط به دوره سلوکی، از جمله آثاری بوده است که تا کنون و از این محله کشف شده است.

جانجان ادامه داد: تنها یک فصل کاوش لازم است تا محل بود یا نبود معبد مشخص شود که آن هم نیاز به تامین اعتبار دارد.

وی در مورد هزینه‌هایی که برای کاوش در این مناطق می‌شود، افزود: محور توسعه استان همدان گردشگری به حساب می‌آید و این سایت‌های باستانی مانند معبد لائودیسه اگر کشف شود می‌تواند یک برند جهانی برای کشور باشد.

رئیس اداره میراث فرهنگی شهرستان نهاوند افزود: کشف این سایت‌های باستانی می‌تواند در جذب و رونق گردشگری در کشور و استان همدان بسیار تاثیر گذار باشد.

جانجان با اشاره به اینکه وجود این سایت‌های باستانی زیر ساختی برای صنعت گردشگری محسوب می‌شود، عنوان داشت: آثارباستانی، جاذبه‌های طبیعی و جاذبه‌های تاریخی همه می‌تواند به رونق گردشگری کمک زیادی بکند.

وی در ادامه گفت: در واقع هزینه کردن برای کاوش این سایت‌ها سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود و هر چقدر که سرمایه‌گذاری کنیم همانقدر هم می‌توانیم برداشت کنیم.

رئیس اداره میراث فرهنگی شهرستان نهاوند اظهار داشت: شهرستان نهاوند به دلیل داشتن سراب‌های بی‌نظیر از نظر جذب گردشگر، گردشگران زیادی را به خود جذب می‌کند و آثار باستانی هم به جذب گردشگر می‌افزاید.

جانجان ابراز داشت: مجموعه‌ها کنار هم چه از نظر جاذبه‌های طبیعی چه از نظر جاذبه‌های تاریخی و جاذبه‌های مذهبی می‌تواند زمینه‌ای برای جذب گردشگر باشد.

با این تفاسیر و با توجه به اهمیت و نقش سایت‌های باستانی در جذب گردشگر به استان همدان و حتی کشور، به نظر می‌رسد که باید برای تامین اعتبار برای ادامه کاوش‌ها برای یافتن معبد لائودیسه تلاش بیشتری از سوی مسئولین انجام شود.

پی‌نوشت: لینک مطلب در خبرگزاری مهر